Hoe de Nederlandse politiek de kunst van het conflict verloor

Waardenloze politiek

Het politieke midden heeft het belang van inhoudelijk politiek conflict verwaarloosd. Daardoor is het richtingloos, waardenloos en alternatiefloos geworden, stelt Tom van der Meer in zijn nieuwe boek. In dit programma gaat hij in gesprek over hoe onze democratie klem is geraakt tussen technocratie en populisme. Kunnen de middenpartijen zich nog bevrijden uit deze crisis?

In hun poging een zo groot mogelijke groep kiezers na te jagen, maakten middenpartijen zich in de Rutte-jaren inwisselbaar. Elf jaar lang namen zij hun toevlucht tot middencoalities. Op de grote politieke vraagstukken van onze tijd – van het Groninger gas tot stikstof en corona – vertrouwden deze opeenvolgende regeringen op technocratie. Het gevolg was dat een echte keus de kiezer werd ontnomen. Tom van der Meer gaat vandaag naar aanleiding van zijn boek Waardenloze politiek in gesprek over de vraag waarom juist deze alternatiefloze politiek een voedingsbodem gaf aan het succes van BBB, NSC en PVV in 2023.

Over de sprekers

Tom van der Meer is hoogleraar in de politicologie aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Nederlandse Kiezersonderzoek. Zijn onderzoek richt zich op kiezersgedrag en vertrouwen in de politiek. Eerder publiceerde hij Niet de kiezer is gek, bekroond met de Prinsjesboekenprijs voor het beste politieke boek.

Guus Valk is een Nederlands journalist. Hij is politiek redacteur van de NRC en presenteert de podcast Haagse Zaken.

Zahra Runderkamp (moderator) is onderzoeker diversiteit in de politiek. Ze werkt aan een proefschrift in de politicologie aan de Universiteit van Amsterdam over de politieke vertegenwoordiging van gender en migratieachtergrond.

Gerelateerde programma’s
27 03 24
Grootse gedachten: extremen in democratisch Nederland

In 1918 riep de sociaaldemocratische partijleider Pieter Jelles Troelstra de revolutie uit en in 2023 won Geert Wilders de Tweede Kamerverkiezing. In zijn nieuwe boek Grootse gedachten, laat historicus Hans Schoots zien dat in de ruime eeuw daartussen in Nederland altijd radicalen en extremisten zijn geweest. Vanavond buigt hij zich met verschillende deskundigen over deze turbulente geschiedenis.

Datum
Woensdag 27 mrt 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
28 03 24
The Return of Paranoid Nationalism

“We are going to ensure that the Netherlands belong to the Dutch again,” promised a triumphant Geert Wilders after the unexpected PVV victory in the 2023 elections. It is tempting to dismiss such statements as an expression of gut feeling, of unthinking xenophobia. But the ideas expressed by Wilders are based on a coherent world view, an ideology. In this lecture, Annelien de Dijn will argue that this ideology can best be described as paranoid nationalism.

Datum
Donderdag 28 mrt 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
03 06 24
De Rapaille Partijen. Antipolitieke sentimenten 1918-1931

Het provocerende optreden van de verschillende Rapaille Partijen in het interbellum vormt een uniek verschijnsel in de Nederlandse politieke geschiedenis. Op basis van uitvoerig bronnenonderzoek beschrijft Robin te Slaa in zijn nieuwe boek de rumoerige geschiedenis van de oorspronkelijke Rapaille Partij en haar navolgers. Hij onderzoekt de uiteenlopende invloeden hierop, zoals anarchisme, dadaïsme, futurisme en fascisme. Vanavond gaat hij over zijn bevindingen in gesprek.

Datum
Maandag 3 jun 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25