menu
© V8 Architects
Het bestrijden van desinformatie in het Nederlandse nieuws

Van fact-checking tot argument-checking

Nieuwsverslaggeving lijkt steeds meer op een vorm van oorlog: feiten worden gepareerd met ‘alternatieve feiten’, fake news bestookt voortdurend de mainstream media, en men spreekt zelfs van ‘informatieoorlog’ of ‘informatieterreur’. Kunnen we aan de taal van journalisten en mediaorganisaties nog aflezen of het klopt wat ze zeggen, of is dat onmogelijk geworden? En wat kunnen we doen om de situatie te verbeteren? Vier experts op het gebied van het bestrijden van desinformatie gaan hierover met elkaar in gesprek.

José Plug (Universiteit van Amsterdam) bespreekt haar onderzoek naar de voor- en nadelen van fact-checking; Ruben Brave (Internet Society NL en Make Media Great Again) licht toe hoe annotatoren de kwaliteit van nieuwsmedia kunnen verbeteren; Federica Russo en Jean Wagemans (Universiteit van Amsterdam) leggen uit hoe AI kan worden ingezet bij argument-checking. De moderatie is in handen van Ella van Vloten (student BSc Cognition, Language, and Communication aan de Universiteit van Amsterdam).

Over de sprekers

José Plug is onderzoeker en docent bij de capaciteitsgroep Taalbeheersing, argumentatietheorie en retorica aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is gepromoveerd op een proefschrift over complexe argumentatie in rechterlijke uitspraken (2000). Plug geeft onderwijs in onder andere wetenschapscommunicatie en communicatie en argumentatie in institutionele contexten. Haar onderzoek is gericht op juridische, politieke en visuele argumentatie. Ze is betrokken bij het onderzoeksproject Resistance to Metaphor en is co-organisator van een reeks internationale congressen over juridische argumentatie. Met Jean Wagemans schreef zij From fact-checking to rhetoric-checking (2020).

Federica Russo is wetenschapsfilosoof aan de Universiteit van Amsterdam (Wijsbegeerte, ILLC). Haar onderzoek focust zich op epistemologische, methodologische en normatieve aspecten van de biomedische en sociale wetenschappen in hoog-technologische contexten. Russo is momenteel co-editor van het European Journal for Philosophy of Science en uitvoerend redacteur van Philosophy and Technology. Met Ruben Brave en Jean Wagemans schreef zij Argument-Checking: A Critical Pedagogy Approach to Digital Literacy (2022).

Ella van Vloten is BSc student Cognition, Language and Communication aan de Universiteit van Amsterdam. In haar bachelorscriptie focust ze zich op politieke ‘negative campaigning’ en de effecten daarvan op perceptie en stem-intentie. Momenteel volgt ze de minor European Politics and Global Change en heeft ze de track Communication Science afgerond. Afgelopen jaar is Ella voorzitter geweest van Studievereniging SCIO. Als medewerker wetenschapscommunicatie van de onderzoeksgroep LANCAR is ze verantwoordelijk voor LANCAR’s sociale mediakanalen en communicatieactiviteiten.

Ruben Brave, de initiatiefnemer van Make Media Great Again, is een Nederlandse internetpionier. Hij is een mediaprofessional, meervoudig tech-ondernemer en CEO van academische bedrijfsincubator Entelligence om universitaire startups te kick-starten. Tevens voorzitter van Internet Society Nederland en bestuurslid bij diverse impactvolle tech- of mediagerelateerde organisaties, zoals de Sociaal Economische Raad (SER Diversiteit in Bedrijf), het Fonds Cultuurparticipatie, Open State, TechMeUp, de Nederlandse Boekengids en verschillende onafhankelijke belangenorganisaties voor startups. Recentelijk was Ruben jurylid bij de Amsterdam Science and Innovation Award.

Jean Wagemans is voorzitter van de Capaciteitsgroep Taalbeheersing, argumentatietheorie en retorica van de Universiteit van Amsterdam en coördinator van de ACLC onderzoeksgroep Language and Cognition in Argumentation (LANCAR). In zijn onderzoek richt hij zich vooral op het beschrijven van de uiteenlopende manieren waarop mensen elkaar proberen te overtuigen. Wagemans is de bedenker van het Periodiek Systeem der Argumenten, een systematisering van de traditionele filosofische en retorische overzichten van argumenten en overtuigingstechnieken met toepassingen in de formele linguïstiek, explainable artificial intelligence (XAI) en Argument-Checking.

Over deze programmareeks
Alle programma's in deze reeks
De staat van de Nederlandse Taal en Cultuur
De status van Nederlandse taal, literatuur en cultuur is een onderwerp dat de afgelopen jaren praktisch onafgebroken onderwerp van gesprek is geweest – of het nu ging om fundamentele onderwijsvernieuwingen, spraakmakende literaire debuten of zorgen om het taalniveau van leerlingen. Maar hoe staat het met het onderzoek naar de Nederlandse taal en cultuur? In deze reeks maken we de balans op. Onderzoekers, journalisten en artistieke professionals gaan met elkaar in gesprek over de vraag: hoe staat het eigenlijk met onze taal en cultuur?
Gerelateerde programma’s
11 04 22
Nieuwe wegen in de Nederlandse letterkunde
Lyriek, lyrics en literatuurlessen

In de Nederlandstalige literaire cultuur van nu lijken duizend bloemen te bloeien: van spoken word en graphic novels tot creatieve podcasts. Tegelijkertijd zijn er steeds meer zorgen over de literaire geletterdheid van jongeren: voelen zij zich nog wel aangesproken door al die literatuur? Ook zet het toegenomen inzicht in het belang van inclusiviteit aan op een herwaardering van canonieke, soms heel omstreden teksten en schrijvers. Het landschap van de Nederlandse letterkunde, kortom, verandert in hoog tempo. Drie letterkundigen gaan met elkaar in gesprek.

Datum
Maandag 11 apr 2022 17:00 uur
Locatie
SPUI25
14 06 22
Het Amsterdamse toneel en de Nederlandse podiumkunst
Voor het voetlicht

De coronacrisis heeft de Nederlandse theaterwereld hard geraakt. Tegelijkertijd werd juist in de lockdownperiodes duidelijk hoe belangrijk culturele activiteiten zijn voor de veerkracht van de samenleving: het theater is een uitlaatklep, een sociaal knooppunt, een publiek forum en de kraamkamer van de publieke verbeelding – allemaal tegelijkertijd. Wie niet speelt of nu en dan van rol verwisselt, verstart onherroepelijk. Hoe komen de podiumkunsten tevoorschijn uit de coronacrisis? Welke gevaren zijn aan het licht gekomen – en welke nieuwe kansen doen zich voor? Drie experts gaan met elkaar in gesprek.

Datum
Dinsdag 14 jun 2022 17:00 uur
Locatie
SPUI25
09 05 22
Het belang van taalonderwijs
Taalvaardig naar school

Veel kinderen leren thuis een andere taal dan Nederlands. Op de basisschool wordt er opeens van hen verwacht dat zij Nederlands spreken en begrijpen. Hoe kunnen kinderen uit allerlei rangen en standen zo goed mogelijk voorbereid worden op deze stap? In deze bijeenkomst buigen verschillende experts zich over deze kwestie.

Datum
Maandag 9 mei 2022 17:00 uur
Locatie
SPUI25