Theo Thijssen: schrijver, schoolmeester en socialist

Theo Thijssen (1879–1943) is vooral bekend als schrijver van Kees de jongen (1923), maar Thijssen was zo veel méér. In de nieuwe biografie schetst Peter-Paul de Baar een beeld van Thijssen als mens en literator en toont hij hoe actueel veel van zijn ideeën over onderwijs nog steeds zijn. Ons panel van liefhebbers en deskundigen buigt zich vanavond over de nalatenschap van deze schrijver, schoolmeester en socialist.

Koop hier je ticket.

Naast Kees de jongen schreef Theo Thijssen klassiekers als Schoolland, De gelukkige klas, Het taaie ongerief en (zijn eigen favoriet) Het grijze kind. En in zijn eigen ogen was en bleef hij vooral onderwijzer. ‘Slechts’ 23 jaar stond hij zelf voor de klas, maar daarna diende hij het onderwijs als bestuurder van de onderwijzersvakbond en socialistisch politicus. Hij wilde dingen uitleggen: een beeld geven van de ‘kinderziel’, de universele angst ‘er niet bij te horen’, de ongelijke kans op ontplooiing, het belang van professionele autonomie van de leerkracht en de waarde van de schoolklas als gemeenschap. Die thema’s weerspiegelden ook zijn eigen levensgeschiedenis: van vroeg vaderloze schoenmakerszoon in de Amsterdamse Jordaan tot Tweede Kamerlid – met alle onzekerheden die zo’n sprong voorwaarts met zich meebrengt.

Vanavond gaat biograaf Peter-Paul de Baar onder leiding van Mirjam van Hengel in gesprek over deze opvallende literator. Met bijdragen van onder meer Charlotte Remarque, Marjolein Moorman en Floris Cohen.

Over de sprekers

Peter-Paul de Baar is historicus en journalist. Van 1989 tot 2018 was hij hoofdredacteur van maandblad Ons Amsterdam. Daarnaast is hij mede-oprichter en bestuurder van het Theo Thijssen Museum in de Amsterdamse Jordaan. Hij is de auteur van Theo Thijssen (1879-1943). Schrijver, schoolmeester, socialist.

Marjolein Moorman is sinds 2018 wethouder in Amsterdam, momenteel met de portefeuilles Onderwijs, Jeugd(zorg) en Armoedebestrijding. Zij is bekend vanwege haar strijd voor kansengelijkheid in het onderwijs, die werd geportretteerd in de documentaireserie Klassen (2021). Vorig jaar verscheen haar boek Rood in Wassenaar. Pleidooi voor een kansrijk leven voor iedereen. Voordat zij in 2010 politiek actief werd voor de PvdA was zij Universitair hoofddocent Politieke Communicatie aan de Universiteit van Amsterdam.

Charlotte Remarque is recensent, essayist en podcastmaker. Haar werk verscheen onder andere in De Groene Amsterdammer, de Volkskrant, en de Nederlandse Boekengids.

Floris Cohen is emeritus hoogleraar in de geschiedenis van de natuurwetenschap, eerst aan de Universiteit Twente, later aan de Universiteit Utrecht. Hij is auteur van vele boeken over wetenschapsgeschiedenis waaronder De herschepping van de wereld.

Mirjam van Hengel (moderator) publiceerde in 2014 Hoe mooi alles over Leo en Tineke Vroman en in 2018 de biografie van Remco Campert, Een knipperend ogenblik. In 2022 verscheen van haar hand de biografie van Dola de Jong: DolaOver haar schrijverschap en de hele mikmak. Onlangs stelde Van Hengel de Verzamelde gedichten van Gerrit Kouwenaar samen. Zij schrijft voor verschillende kranten, maakt literaire programma’s en werkte voorheen als redacteur bij uitgeverij Querido en bij uitgeverij Van Oorschot.

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25