Gijzelaars van St. Michielsgestel
Over het publieke debat en de elite in Nederland

Gesprekshonger

De rol van de Nederlandse elite in het publieke debat staat al geruime tijd ter discussie. In de vijftiger jaren richtten bestuurders met een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid, voormalige gijzelaars uit het kamp St. Michielgestel, het Nederlands Gesprek Centrum (NGC) op. Naar aanleiding van zijn boek Gesprekshonger, een geschiedenis van het NGC, verkent historicus Wim de Jong met Daan Roovers, Xandra Schutte en James Kennedy de ontwikkeling van het maatschappelijke debat in Nederland en de rol van de elite daarin.

In Gesprekshonger, dat uitkomt bij ISVW Uitgevers, beschrijft historicus Wim de Jong de opkomst en invloed van het Nederlands Gesprek Centrum. Deze elitaire organisatie had grote invloed in discussies over euthanasie, burgerschap en integratie, maar ook bijvoorbeeld de ondernemende universiteit. Ze was een voorloper van instituten als SCP en CPB en haar tijd ver vooruit met de instelling van burgerberaden.

Gesprekshonger is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in de ontwikkeling van het maatschappelijke debat in Nederland, de rol van de elite of burgerberaden, maar beschrijft ook een uniek stuk Nederlandse geschiedenis dat nog nooit eerder diepgaand is beschreven. De Jong wordt geïnterviewd door Daan Roovers, voormalig Denker des Vaderlands, en gaat in gesprek met Xandra Schutte en James Kennedy.

Over de sprekers

Wim de Jong is politiek historicus, filosoof, en publicist, onder andere op het gebied van democratie, burgerschap en onderwijs. Hij promoveerde bij de Radboud Universiteit met ‘Van wie is de burger? Omstreden democratie in Nederland 1945-1985’.

Xandra Schutte is hoofdredacteur van De Groene Amsterdammer, die eerder een jubileumnummer over ‘de elite’ publiceerde.

James Kennedy is hoogleraar Moderne Nederlandse Geschiedenis bij de Universiteit Utrecht en was voorzitter van de commissie die de Canon van Nederland opstelde.

Daan Roovers (moderator) is filosoof en docent publieksfilosofie aan de Universiteit van Amsterdam. Van 2019 tot 2021 was ze Denker des Vaderlands. Sinds 1 juli 2021 is zij lid van de Raad voor het Openbaar Bestuur.

Gerelateerde programma’s
22 03 23
Boekpresentatie Een jager in het woud
De Frans-Duitse as van verleden naar toekomst

Na Brexit, de oorlog in Oekraïne en de Duitse Zeitenwende richt het oog zich opnieuw op de Frans-Duitse as. Kan die nog richting geven aan de toekomst van Europa en is de kloof uit hun gezamenlijk verleden definitief overbrugd? Maarten Doormans nieuwe boek Een jager in het woud is een historische röntgenfoto van de manier waarop Frankrijk en Duitsland elkaar bezien. Hij gaat hierover in gesprek met Margot Dijkgraaf, Tom de Bruijn en Joep Leerssen. Moderatie: Ton Nijhuis.

Datum
Woensdag 22 mrt 2023 17:00 uur
Locatie
SPUI25
18 04 23
Europa tussen kosmopolitisme en nationaal conservatisme

Europa in de eenentwintigste eeuw lijkt verdeeld tussen kosmopolieten aan de ene kant, en nationaal conservatieven aan de andere kant. Het nieuwe boek Europe against Revolution (Oxford University Press 2023) van Matthijs Lok laat zien dat conservatieven in het verleden juist geen nationalisten waren maar Europeanen die zich lieten inspireren door de Verlichting. Lok gaat in gesprek met historici en journalisten over de conclusies en de actualiteit van zijn boek.

Datum
Dinsdag 18 apr 2023 20:00 uur
Locatie
SPUI25
06 04 23
Een pleidooi voor esthetiek
Tegen de communicatie

Een online wereld vol alternatieve waarheden, politici die regeren via talkshows en persconferenties, marketingmanagers die overal een draai aan geven: we leven in een tijd die wordt gedomineerd door de communicatie. Inhoud is ondergeschikt gemaakt aan vorm, politieke partijen zijn nauwelijks van elkaar te onderscheiden en tegelijkertijd nergens op vast te pinnen, en bij wetenschappers, kunstenaars en schrijvers gaat het niet om wat ze maken of bedenken maar om hoe ze zichzelf weten te profileren en hun waar aan de man brengen. Hoe is die communicatiesamenleving ontstaan – en kunnen we er nog aan ontsnappen?

Datum
Donderdag 6 apr 2023 17:00 uur
Locatie
SPUI25