Paul Cézanne, Mont Sainte-Victoire en het viaduct van de Arc vallei, 1882-85.
Het filosofische ambacht van de zelfzorg

Een oefening in leven

In zijn nieuwe boek Een oefening in leven beschrijft Pablo Lamberti de leefwijzen van klassieke filosofen als Seneca, Plutarchus en Marcus Aurelius aan de hand van hun oefeningen. Hoe kunnen hun antieke praktijken ons helpen om zelfstandig een hedendaags filosofisch levenspad te ontwerpen?

De laatste jaren groeit de belangstelling voor de antieke filosofie en de levenslessen die deze denkers ons kunnen bieden. Voor antieke wijsgeren was filosofie een levenshouding, louter kennisnemen van ideeën volstond niet. Met concrete oefeningen konden diegenen die streefden naar wijsheid en gemoedsrust hun idealen in de praktijk verwezenlijken. Hoewel er tal van teksten zijn overgebleven uit de oudheid, zijn uitgebreide commentaren en overzichten van dit soort levenskunst oefeningen dun gezaaid. Pablo Lamberti onderzoekt en revitaliseert antieke praktijken van levenskunst en zal ons tijdens deze middag meenemen in de oefening in leven.

In gesprek met Lamberti en Dennis de Gruijter gaan we in discussie over de waarde van de antieke levenslessen en over de popularisering van onder andere het stoïcisme. Populaire schrijvers en ondernemers uit alle windstreken gaan frequent aan de haal gaan met gedeeltes van het antieke gedachtegoed, waarbij ze dit dikwijls omtoveren tot hapklare platitudes, doorspekt met anekdotes en managementstrategieën die, in de woorden van Lamberti, ‘meer weg hebben van een bouwplan van een IKEA-kast dan van een levensfilosofie.’

Hoeveel geploeter is er nodig voor het ambacht van de zelfzorg? Zijn er shortcuts in het filosofische levenspad?

Over de sprekers:

Pablo M. Lamberti studeerde filosofie en bedrijfswetenschappen en promoveerde op een proefschrift over luisteren als spirituele oefening in de Griekse en Romeinse oudheid. Hij houdt zich intensief bezig met interculturele filosofie en bestaansethiek. In 2021 verscheen zijn debuut, Strijdvaardig leven.

Dennis de Gruijter is filosoof, schrijver, podcaster en Stoïcijns coach. Na vijftien jaar werkzaam te zijn geweest als docent filosofie in het voortgezet onderwijs richtte hij De Stoïcijnse School op. Een plek waar kennis en kunde over de klassieke ‘zorg voor de ziel’ en de Stoïcijnse filosofie als een manier van leven bijeenkomen en toegankelijk worden gemaakt voor een hedendaags publiek. Als coach helpt hij professionals en organisaties bij het Stoïcijns aanpakken van problemen en uitdagingen. 

Linde van Schuppen (moderator) doet interdisciplinair onderzoek naar verhalen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, waar ze onlangs promoveerde. Daarnaast doceert ze filosofie aan o.a. studenten gedragswetenschappen, pedagogiek, psychobiologie en filosofie. Ze houdt zich ook graag bezig met publieksfilosofie en zit in de redactie van het Amsterdams filosofisch café Felix en Sofie.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25