Erfgoed, meerstemmigheid en digitaal curatorschap

De transformatie van het museum in de 21ste eeuw

Het moderne museum is vandaag een knooppunt van publieke representatie, waarin het ontsluiten van collecties en het vertellen van verhalen die aansluiten bij hedendaagse maatschappelijke transformaties cruciaal zijn.

Erfgoedinstellingen staan voor grote veranderingen op het gebied van digitalisering, meerstemmigheid, inclusiviteit en participatie. Gebouwen met objecten waar een gestage stroom mensen op afkomt om te kijken en zich te laten informeren of vermaken bestaan nog altijd. Maar de uitdagingen van het museum van vandaag zijn vooral gericht op de vele verhalen die kunnen worden verteld en de impact van de digitale en visuele beeldcultuur. Museologie, de erfgoedpraktijk en cultuurbeleid is dan ook grondig veranderd in het afgelopen decennium: tentoonstellingsmakers, educatoren en curatoren houden rekening met een breed scala aan doelgroepen, interne en externe samenwerking, politieke en publieke belangen en invalshoeken, en de verbindende schakels tussen wat er wordt getoond en verteld. Deze avond spreken we over dit oneindig meerstemmig palet naar aanleiding van het verschijnen van het boek Museums, Heritage and Digital Curation van Wim Hupperetz, Deze publicatie is een reflectie op 12 jaar theorie en praktijk van het Allard Pierson, waar de rijke erfgoedcollecties van de Universiteit van Amsterdam worden beheerd, onderzocht en gepresenteerd.

Over de sprekers

Wim Hupperetz is Chief Science Officer bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, in welke functie hij verantwoordelijk is voor de kennisstrategie, en sinds 2021 bijzonder hoogleraar Musea, Erfgoedcollecties en Digitaal curatorschap aan de Universiteit van Amsterdam. In 2009 werd hij benoemd tot directeur van het Allard Pierson Museum, en sinds 2017 ook van de Bijzondere Collecties. Beide instellingen werden onder zijn leiding samengevoegd en opnieuw gepositioneerd als het Allard Pierson – de collecties van de Universiteit van Amsterdam. In 2020 werd dit vernieuwingsproces afgerond met de opening van de herinrichting en het verbouwde museum.

Susan Legêne is hoogleraar politieke geschiedenis en decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Haar interessegebieden in de hedendaagse geschiedenis betreffen onder meer de rol van kolonialisme, imperialisme en dekolonisering van museale collecties. Eerder werkte zij bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen en het Tropenmuseum, en was zij bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam.

Julia Noordegraaf is hoogleraar Digitaal erfgoed bij de afdeling Media studies van de Universiteit van Amsterdam. Ze is directeur van het Amsterdam Centre for Cultural Heritage and Identity, en geeft leiding aan het onderzoeksproject dat zich richt op het gebruik van digitale middelen bij het in kaart brengen van de stedelijke creativiteit. Haar publicaties behelzen onder meer Strategies of Display (2004/2012) en Preserving and Exhibiting Media Art (2013).

Diederik Burgersdijk (moderator) doceert Latijn en Oude geschiedenis aan de Universiteit Utrecht en het Cartesius Lyceum Amsterdam. Hij schreef diverse boeken bij uitgeverij Athenaeum, Polak & Van Gennep, waaronder recentelijk GYMNASIUM. Geschiedenis van een elitseschool (2022). Hij is voorts gastonderzoeker bij het Allard Pierson.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25