De betekenis van het boek voor ons bestaan

De lezende mens

In de relatief korte geschiedenis van kleitablet tot e-book heeft het lezen ingrijpende veranderingen teweeg gebracht voor individu en samenleving. Maar wat is lezen eigenlijk, en hoe werkt het? En wat doen de digitale schermen met onze leesgewoonten?

Leeswetenschappers Ruud Hisgen en Adriaan van der Weel beschrijven in hun boek De lezende mens (Atlas Contact) hun zoektocht naar de onderliggende betekenis van het lezen voor ons welzijn en onze democratische maatschappij. Zo gingen geletterdheid en de opkomst van de democratie in de negentiende eeuw hand in hand. Samen met schrijver Oek de Jong onderzoeken ze in dit panelgesprek de toekomst van lezen. Moderatie: Simon Dikker Hupkes.

Over de sprekers

Ruud Hisgen werkt als docent en auteur bij het instituut Direct Dutch (Den Haag). Samen met Adriaan van der Weel schreef hij het boek De lezende mens.

Adriaan van der Weel is boekhistoricus, verbonden aan de Universiteit Leiden als emeritus bijzonder hoogleraar Geschiedenis van het boek in de moderne periode.

Oek de Jong is romanschrijver en essayist. Van zijn romans, waarvan Opwaaiende zomerjurken, Cirkel in het gras, Hokwerda’s kind, Pier en oceaan en Zwarte schuur alom bekend zijn, werden ruim 600.000 exemplaren verkocht in binnen- en buitenland. In 2020 ontving hij de Boekenbon Literatuur Prijs en de Peter van Straaten Psychologieprijs voor Zwarte schuur. In datzelfde jaar verscheen Het glanzend zwart van mosselen: Autobiografie Essay Reisverhaal Cultuurkritiek 1980-2020. De Jong studeerde kunstgeschiedenis aan de UvA en schreef voor Museumtijdschrift negen jaar over kunstwerken die hem raken en intrigeren.

Margot Dijkgraaf is literatuurcriticus (nrc) en auteur. Ze was directeur van het Centre Français du Livre bij Maison Descartes, van academisch-cultureel centrum Spui25 en is curator van literaire en culturele evenementen, voornamelijk in Frankrijk en Nederland. Van haar hand verschenen onder meer Franstalige literatuur van nu (2003), Spiegelbeeld en schaduwspel. Het oeuvre van Hella S. Haasse (2014), Lezen in Frankrijk. Een literaire tour de France (2018), Zij namen het woord. Rebelse vrouwen in de Franse letteren (2020) en Met Parijse pen. Literaire omzwervingen (in samenwerking met fotograaf Bart Koetsier, 2020). In 2021 ontving zij de Gouden Ganzenveer.

Simon Dikker Hupkes (moderator) studeerde politicologie (Universiteit van Amsterdam) en boekwetenschap (Universiteit Leiden) en is redacteur bij uitgeverij Atlas Contact.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25