Voltaire-lezing 2023

De democratie als volkstuin

De volkstuin (een gemeenschappelijk terrein, verdeeld in individuele percelen) bestaat sinds jaar en dag, op elke schaal en overal. In zijn combinatie van het communale en persoonlijke, lijkt hij emblematisch voor de democratie. In de Voltaire-lezing van dit jaar verkent de Franse filosoof Joëlle Zask de volkstuin als innovatieve vorm van gemeenschapsdenken in de context van de ecologische transitie.

De voertalen van dit programma zijn Frans, Nederlands en Engels. Zasks Franstalige lezing wordt van Nederlandse boventitels voorzien. Interview en Q&A zijn in het Engels.

Met zijn voedings-, politieke, educatieve en ecologische doelen, biedt de volkstuin een buitengewoon relevante ervaring in een tijd waarin het individuele en gemeenschappelijke uiteen neigen te lopen. Tijdens haar eerste publieke optreden in Nederland, de Voltaire-lezing van 2023, neemt de Franse filosoof Joëlle Zask de volkstuin dan ook als een veelbelovende vorm van samenleven waar de huidige ecologische transitie om vraagt. Na haar lezing gaat historicus Niek Pas met Zask in gesprek.

Geïnspireerd door het gedachtegoed van de Amerikaanse filosoof en pedagoog John Dewey, dat draait om democratie in dialoog, heeft Zask zich de laatste jaren toegelegd op klimaattransitie in relatie tot participatiedemocratie. Welke rol is er voor innovatief burgerschap weggelegd in het complexe maatschappelijke vraagstuk van verduurzaming? In het publieke debat over democratie en ecologie manifesteert Zask zich als een van de origineelste hedendaagse Franse denkers.

Over de sprekers

Joëlle Zask is een Franse filosoof en vertaler, gespecialiseerd in politieke filosofie en pragmatisme. Ze doceert aan de Université Aix-Marseille. Van haar hand verschenen onder meer La Démocratie aux champs (2016), Quand la forêt brûle. Penser la nouvelle catastrophe écologique (2019) en Écologie et démocratie (2022).

Niek Pas (moderator) is historicus, gespecialiseerd in de Franse contemporaine geschiedenis. Hij is als universitair docent verbonden aan de Universiteit van Amsterdam.

Gerelateerde programma’s
05 02 24
Japanse filosofie: de denkweg van verfijning en verbinding

Sushi, manga, karaoke, judoscholen en Toyota’s: Japan is niet meer weg te denken uit het Nederlandse straatbeeld. Ondertussen genieten we in musea van verfijnde blokdrukkunst uit Tokyo en liggen de boekhandels vol vertaalde literatuur uit het ‘land van de rijzende zon’. Maar hoe bekend zijn de Japanse denktradities hier te lande? Met zijn nieuwe boek Japanse filosofie brengt Michel Dijkstra de Japanse denkweg in kaart.

Datum
Maandag 5 feb 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
22 02 24
En nu? De mens als bedreigde diersoort

We stapelen crisis op crisis. De problemen zijn onderhand zo groot dat de constatering voor de hand ligt dat ook de mens een bedreigde diersoort is. Volgens filosoof Jan Bransen is het de hoogste tijd daar wat aan te doen en wel door anders te denken. Elf mentaliteitsveranderingen, daarvoor pleit hij in zijn nieuwe boek En nu? Vanmiddag licht hij zijn ideeën toe.

Datum
Donderdag 22 feb 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25
06 05 24
Welkom in het Symbioceen

Het leven is onlosmakelijk verbonden met competitie, strijd en vernietiging, maar minstens zo belangrijk is symbiose: het samenleven en samenwerken van mensen, andere levensvormen en technische artefacten. In zijn nieuwe boek Welkom in het Symbioceen laat Jos de Mul zien dat symbiose een onuitputtelijke bron van vernieuwing is. Hij gaat hierover in gesprek met Lydia Baan Hofman en Sophie van Balen.

Datum
Maandag 6 mei 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25