Hoe burgers hoop levend kunnen houden

De belofte van politiek

Hoe komt het dat het speelveld van de politiek wankel wordt? Waarom is er zo vaak sprake van een negatief beeld van de politiek? Over deze en andere vragen buigt Herman van Gunsteren zich samen met Renske Leijten, Martin Sommer en Tom van der Meer naar aanleiding van zijn nieuwste essay De belofte van politiek. Moderatie: Menno Hurenkamp.

Veel mensen hebben het bange vermoeden dat de ondergrond van democratische politiek aan het verzakken is. Radicale polarisatie dreigt te leiden tot stagnatie, tot onvermogen om gezamenlijk gedragen besluiten te nemen. Hoe komt het dat het speelveld van de politiek zelf wankel wordt? Waarom is er zo vaak sprake van een negatief beeld van de politiek? In zijn nieuwe essay De belofte van politiek betoogt Herman van Gunsteren dat de belofte van wat politiek ook kan zijn te vaak buiten beeld blijft. De belofte van politiek die burgers zelf koesteren en gezamenlijk hopen waar te maken.

In zijn essay laat Van Gunsteren onder meer zien wat deze belofte inhoudt, hoe ze bestendigd kan worden en hoe ze als inspiratie kan dienen bij het in stand houden van een werkbaar speelveld voor democratische politiek. Samenwerken tussen mensen die van elkaar verschillen is niet gedoemd te mislukken. De belofte van politiek is een hoopvol boek in een tijd waarin er politiek gezien veel op het spel staat.

Over de sprekers

Herman van Gunsteren is emeritus-hoogleraar politieke theorieën en rechtsfilosofie in Leiden. Van zijn hand verschenen bij Van Gennep diverse boeken, waaronder Zeker weten? Omgaan met verrassingen, falen, onwetendheid (2011) en De vloek van kiezen. Hoe te voorkomen dat een vrije samenleving aan haar succes te gronde gaat (2020). Daarnaast maakte hij deel uit van de Harmonisatieraad Welzijnsbeleid en van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Hij is gekozen lid van Global Business Network in California, van de Koninklijke Academie van Wetenschappen en van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Van Gunsteren ontving de Van de Spiegel prijs en de Thorbecke prijs.

Renske Leijten is politicus. Sinds 2006 is zij actief in de Tweede Kamer voor de Socialistische Partij (SP). Zij behaalde de propedeuse politicologie aan de Universiteit van Amsterdam en studeerde Nederlandse taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Martin Sommer is een Nederlands historicus, journalist, schrijver en columnist, die sinds 1987 werkzaam is bij de Volkskrant. Sommer studeerde geschiedenis in Amsterdam en ging in 1987 bij de Volkskrant werken. Tussen 1997 en 2002 was hij voor die krant correspondent in Frankrijk. Vervolgens werkte hij als chef van de Haagse redactie van de Volkskrant. Sinds 2010 schrijft hij wekelijks een lange politieke column in de zaterdagkrant.

Tom van der Meer is hoogleraar Politicologie, in het bijzonder Legitimiteit, Ongelijkheid, en Burgerschap, aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoeksinteresses omvatten politiek vertrouwen, sociaal kapitaal, en kiesgedrag. Hij is de directeur van het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO), en mede-oprichter van het Nederlandse politicologie-blog StukRoodVlees.

Menno Hurenkamp (moderator) is publicist en als politicoloog verbonden aan de Universiteit voor Humanistiek. Recente boeken zijn En nou mag ik even! Burgerschap: wat is het en wat kun je ermee? (Boom, 2021) met Evelien Tonkens en Met opgeheven hoofd (Van Gennep, 2017).