De kunst van verzamelen

Wonderlijke Wunderkammers

Op welke manieren komt de vroegmoderne verzamelvorm van ‘Wunderkammers’ terug in hedendaagse museale en artistieke interventies die verwondering en nieuwsgierigheid proberen te vangen?

Felgekleurde veren van zeldzame of uitgestorven vogelsoorten, rijk versierd tropisch hout en bijzondere objecten op sterk water; in vroegmoderne Wunderkammers verzamelden liefhebbers sinds de zestiende eeuw bijzondere objecten die tot de verwondering spraken.

De afgelopen jaren is het concept van de Wunderkammer of rariteitenkabinet een terugkomend verschijnsel in musea, antiekzaken en galeries, al dan niet in een nieuw jasje. In plaats van de term rariteitenkabinet gebruiken musea termen als ‘Wonderkamer’ en spreekt antiquair Zebregs Roell van de zogenaamde ‘Kunstkamer’. Nieuwe naam, zelfde concept?

Tijdens deze NIAS Talk gaan we in gesprek over de manier waarop deze vroegmoderne verzamelvorm de laatste jaren opnieuw intensief gebruikt wordt als een etiket voor allerlei artistieke en museale interventies.

Over de sprekers

Marika Keblusek is universitair docent Kunstgeschiedenis aan de Universiteit Leiden. Tijdens haar fellowship bij NIAS (2020/21) onderzocht Keblusek hoe we vroegmoderne vriendschapsalbums, ofwel een album amicorum, kunnen zien als collectieve netwerken. In deze NIAS talk duikt ze in een net zo bijzonder vroegmodern fenomeen: de Wunderkammers, die snel mateloos populair werden en dat nog steeds lijken te zijn.

Annemarie den Dekker weet als geen ander hoe musea het concept van de Wunderkammer aanwenden in tentoonstellingen en installaties. Den Dekker is directeur van Rijksmuseum Muiderslot en werkte daarvoor bij het Amsterdam Museum als hoofd museale zaken en programmering.

Zará Kars (moderator) is publiekshistoricus en programmamaker bij NIAS-KNAW.

Over deze programmareeks
Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25