Wijkrechtspraak
Recent startten in Eindhoven, Rotterdam en Amsterdam proeven met probleemoplossende wijkrechtbanken. Deze nieuwe vorm van rechtspraak biedt maatwerk voor verdachten met zogenaamde ‘multiproblematiek’, zodat de mens achter de strafzaak centraal staat, en niet enkel het strafbare feit. In dit programma gaan experts in gesprek over de eerste ervaringen met deze wijkrechtbanken.
Dit programma is een online evenement
In navolging van Amerikaanse community courts zijn in Eindhoven, Rotterdam en Amsterdam proeven gestart met probleemoplossende wijkrechtbanken. Een integrale, persoonsgerichte aanpak moet voorkomen dat verdachten opnieuw stafbare feiten plegen. In samenwerking met hulpverleners willen wijkrechtbanken achterliggende oorzaken van criminaliteit, zoals schulden of een verslaving, aanpakken om zo herhaling van strafbare feiten te voorkomen en overlast voor de buurt te verminderen. Alleen bekennende verdachten die gemotiveerd zijn om hun gedrag of situatie te verbeteren, komen hiervoor in aanmerking. Voorafgaand aan de zitting van de wijkrechtbank maken hulpverleners een analyse van de persoonlijke situatie van de betrokkene. Ter zitting voert de rechter een uitgebreid gesprek met de verdachte en met de aanwezige ketenpartners om te komen tot een plan van aanpak gericht op preventie van strafbare feiten. De afspraken worden opgenomen als bijzondere voorwaarden bij de strafoplegging. De rechter houdt door middel van één of twee vervolgzittingen vinger aan de pols.
Tijdens dit programma presenteren Nienke Doornbos en Romy Hanoeman de eerste empirische bevindingen over probleemoplossende strafrechtspleging uit hun onlangs verschenen onderzoeksrapport ‘De persoon achter het dossier; werkwijze en resultaten van de Wijkrechtbank Eindhoven’. Aansluitend gaan rechters, een officier van justitie en een expert met elkaar in gesprek over de mogelijkheden en beperkingen van probleemoplossende wijkrechtspraak. Hoe zijn de eerste ervaringen met de wijkrechtbanken? Voor welke uitdagingen staan ze? En welke implicaties heeft deze vorm van rechtspraak voor de rol van de rechter?
Over de sprekers
Dr. Nienke Doornbos is senior onderzoeker Rechtssociologie aan de UvA.
Romy Hanoeman Msc is junior onderzoeker Rechtssociologie aan de UvA.
Mr. Christel Poelmans is officier van justitie bij het Parket Den Bosch.
Mr. Mariëtte Kobussen, wijkrechter in Eindhoven bij de rechtbank Oost-Brabant
Mr. Maria Leijten is wijkrechter in Amsterdam bij de Rechtbank Amsterdam.
Dr. Suzan Verberk is expert op het gebied van innovatieve strafrechtspleging en consultant bij The Hague Institute for Innovation of Law.
Prof. dr. Benjamin van Rooij (moderator) is hoogleraar Law and Society aan de UvA.