In samenwerking met alle ‘... Des Vaderlands’ (denker, stripmaker, theoloog, fotograaf en componist)

Wat zegt een naam? Feestelijke doop van de nieuwe naam voor de …‘Des Vaderlands’

We hebben in Nederland zes erefuncties in de culturele sector, en wel in de disciplines componeren, dichten, fotograferen, denken, stripmaken en theologie. Wie deze functie bekleedt heeft de taak om als ambassadeur van zijn/haar ambt in de publieke ruimte op te treden. Tot op heden werden zij de des Vaderlandsen genoemd, maar die naam is niet meer van deze tijd. Deze avond vindt de feestelijke doop plaats van de nieuwe naam!  

Toen Babs Gons werd aangesteld als dichter des Vaderlands was het eerste dat zij zich afvroeg: is deze benaming nog wel van deze tijd? Gons riep alle des Vaderlands bij elkaar en opende het gesprek over de naam van deze zes erefuncties in de culturele sector. Na een aantal gesprekken met Anne-Maartje Lemereis (componist), Mirella Klomp (theoloog), Marwan Magroun (fotograaf), Marjan Slob (denker) en Jan Vriends (stripmaker) is er gezamenlijk besloten om voortaan onder een andere naam verder te gaan.  
Deze feestelijke avond zijn alle ambassadeurs aanwezig en zijn er bijdragen van onder andere Marjan Slob en Babs Gons, waarin zij kritisch reflecteren op de zeggingskracht van een naam, en uiteindelijk de nieuw gekozen naam feestelijk ten doop houden.

Over de sprekers

Babs Gons is schrijver, spoken word-dichter en host. Ze is al decennia een drijvende kracht achter tal van poëziepodium initiatieven. Vanaf 2000 organiseerde ze bijna tien jaar Palabras in Paradiso. Daarna was ze betrokken bij de oprichting en ontwikkeling van de Poetry Circle.

Gons debuteerde in 2021 met haar dichtbundel Doe het toch maar. In datzelfde jaar schreef ze het Boekenweekgedicht. In 2022 won ze De Johnny, een oeuvreprijs voor podiumpoëzie en in 2024 is haar de Gouden Ganzenveer toegekend. Ze presenteert verschillende programma’s en een selectie van haar columns werd gebundeld onder de naam Alles wat je liefhebt wordt mooi.

Gons is de Dichter des Vaderlands van 2023 tot 2025. De selectiecommissie roemde Gons als ‘een van de meest aansprekende dichters die Nederland op dit moment heeft, met een stem vol vuur, brandend en warm, zowel op het podium als op papier. “Ze is een dichter die gepassioneerd en geëngageerd woorden weet te geven aan wat er in deze tijd speelt, in een samenleving die zij, vol overtuiging, met poëzie verbindt.”

Marjan Slob is de huidige Denker des Vaderlands. Als richtinggevend motto voor haar termijn koos zij voor ‘ruim denken’. Marjan studeerde filosofie en werkte als zelfstandig filosoof vaak achter de schermen voor nationale kennisinstituten. Zij treedt op als spreekster en schrijft voor kranten en tijdschriften, waaronder Filosofie Magazine en de Volkskrant, waar zij jarenlang een column had op de opiniepagina’s. Haar vrije werk, waaronder Hersenbeest (2017), De lege hemel: over eenzaamheid (2020) en Door de bomen het huis (2022), won meerdere prijzen.

Mirella Klomp is sinds november 2024 Theoloog des Vaderlands, dat wil zeggen, op Nederlandse bodem. Haar thema dit jaar is ‘grond’: ze gaat op zoek naar het collectieve Nederlandse verhaal over de grond waarop we wonen, die we bewerken, waarop we recreëren, waar we onze doden in begraven of over uitstrooien. Ze maakt in twaalf maanden een grondreis door de twaalf Nederlandse provincies. Klomp is als hoogleraar Praktische Theologie verbonden aan de Protestantse Theologische Universiteit in Utrecht. Ze houdt zich voornamelijk bezig met hoe ‘geloof’ vormen zoekt in de concrete werkelijkheid. Als liturgiewetenschapper is ze bijzonder geïnteresseerd in hoe christelijke rituelen zich van het kerkelijke domein verplaatsen naar het bredere domein van de hedendaagse cultuur. Zo deed ze jarenlang onderzoek naar het media-ritueel The Passion dat ze ook duidde voor menige microfoon en camera. Op 31 oktober as. houdt ze aan de PThU haar oratie, waarin ze de opbrengsten van haar grondreis zal verwerken. 

Omar Chamnaoui (2006) is een van de Jonge Denkers der Nederlanden. Chamnaoui zit in zijn laatste jaar VWO aan het Pleysier College Westerbeek in Den Haag.

Andrea van Pol (moderator) is presentator op radio en tv (o.a. Vroege Vogels, Opium, Koffietijd) en treedt geregeld op als moderator (o.a. KNAW, gedichtenwedstrijd, DuPho). Daarnaast maakt ze podcasts (Nooit van Gehoord). Van Pol is breed georiënteerd, van natuur en wetenschap tot kunst en cultuur en weet van veel dingen een beetje, maar is immer enthousiast en positief. 

Gerelateerde programma’s
03 02 26
Charley Toorop, een schildersleven

‘Een creatieve vrouw kan niet getrouwd zijn’, vond Charley Toorop. Als ze aan haar schilderijen werkte, ging ze daar volkomen in op. In de biografie Charley Toorop, een schildersleven vertelt Wessel Krul op meeslepende wijze hoe Toorop haar veeleisende kunstenaarschap trachtte te verzoenen met haar even intense privéleven. Ze was moeder van drie kinderen, had door de jaren heen een reeks hartstochtelijke affaires en was bevriend met sleutelfiguren uit de kunst en literatuur – van Ter Braak, Marsman en Slauerhoff tot Mondriaan en Roland Holst.

Datum
Dinsdag 3 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 09 25
Verzetsvrouwen vlak na de oorlog

De afgelopen jaren is er meer en meer aandacht gekomen voor de rol van vrouwen in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar hoe verging het hen in de periode daarna? Op deze avond lichten toonaangevende historici toe wat er met deze vrouwen gebeurde na 5 mei 1945.

Datum
Woensdag 24 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
30 06 25
Waarom meer verdeeldheid leidt tot minder welvaart voor (bijna) iedereen
De prijs van ophef

Ophef zaait twijfel en leidt onze aandacht af van waar het écht over zou moeten gaan, en als strategie vergroot het ongelijkheid. Waarom lijkt het zo moeilijk om de welvaart eerlijk te verdelen, en hoe kan dit beter? Daarover spreken we naar aanleiding van de publicatie van zijn nieuwe boek De prijs van ophef met bestuurskundige en bestsellerauteur Hendrik Noten. 

Datum
Maandag 30 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25