Kellis in de Dakhla-oase

Religie in Romeins Egypte

De Dakhla-oase is momenteel één van de best onderzochte provincies van Romeins Egypte. De vondsten van goed bewaard gebleven tempels, huizen en papyrus-archieven hebben het dagelijks leven van het gebied in de oudheid tastbaarder gemaakt dan elders. Deze middag gaan Olaf Kapers en Mattias Brand in twee lezingen dieper in op het (religieuze) leven in vierde-eeuws Egypte.

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Dit programma is ook online bij te wonen.

In de eerste lezing geeft Olaf Kaper een inleiding op het dorp Kellis (Ismant el-Kharab). Hij zal kort de opgravingsgeschiedenis en de plattegrond van het dorp bespreken, om vervolgens meer gedetailleerd in te gaan op het tempelcomplex van het dorp. De bijzondere omstandigheden van de oase hebben ervoor gezorgd dat de resten ervan uitzonderlijk goed bewaard zijn gebleven.

De tweede lezing wordt verzorgd door Mattias Brand, die gespecialiseerd is in de religie en het dagelijks leven van de manicheeërs en christenen in het dorp Kellis. Gedurende de late oudheid veranderde het type religie in de Dakhla-oase: christenen en manicheeërs kwamen bij elkaar in kleine groepen om te lezen, bidden en zingen buiten de traditionele tempelstructuren om. Hoe revolutionair anders waren deze religies? En wat leren we over grootschalige religieuze veranderingen uit de papyri en archeologie van vierde-eeuws Egypte?

Over de sprekers

Olaf Kaper is sinds 2005 hoogleraar Egyptologie aan Universiteit Leiden en is gespecialiseerd in het Nieuwe Rijk en de Grieks-Romeinse periode in Egypte. Hij werkte jaren als archeoloog in de Dakhla-oase en is nauw betrokken bij de publicatie van de vondsten.

Mattias Brand is godsdienstwetenschapper en historicus en promoveerde in 2019 op het proefschrift The Manichaeans of Kellis. Religion, Community and Everyday Life aan de Universiteit Leiden. Hij is momenteel als postdoc werkzaam aan de University of Zürich.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25