Delftse efficiency-ingenieurs 1900-1950

Pioniers van het efficiëntiedenken

Al aan het begin van de 20e eeuw waren progressieve ingenieurs van de Delftse Technische Hogeschool (nu de TU Delft) geobsedeerd door hogere maatschappelijke efficiëntie. Zij stonden aan de basis van de wat we nu ‘de maakbare samenlevingnoemen. Hoe veranderden deze ingenieurs de economische instituties en besluitvorming? En hoe werkt hun erfenis door?

Peter Rodenburg vertelt in zijn boek Pioniers van het efficiëntiedenken het opmerkelijke verhaal van deze Delftse efficiency-ingenieurs, die de Nederlandse sociaaleconomische beleidspraktijk ingrijpend veranderden. In dit programma gaat hij hierover met kenners in gesprek. Ze streefden naar een betere samenleving, door verspilling te verminderen en sociale hervormingen te realiseren. In het interbellum groeiden ze uit tot efficiency-experts, organisatieadviseurs, bedrijfseconomen en ruimtelijke planners die productiebedrijven, kantoren en overheidsinstellingen succesvol wisten terationaliseren’. Hun overtuiging groeide dat deze rationele ingenieursaanpak ook toepasbaar was op sociaaleconomische beleid. Zo veranderden zij beleidvorming in een technocratische discipline en legden zij de basis voor de ‘maakbare samenleving’. 

Over de sprekers 

Peter Rodenburg is historicus van het economisch denken. Hij is universitair docent bij de afdeling Europese studies van de Universiteit van Amsterdam.  Pioniers van het efficientiedenken verscheen dit jaar bij Walburgpers. 

Harro Maas is emeritaat-hoogleraar in de geschiedenis van het economisch denken. Zijn specialisme is de opkomst van analytisch denken en modelbouw in de economie.   

Abel Streefland is als universiteitshistoricus verbonden aan de TU Delft. Hij is gespecialiseerd in de geschiedenis van ingenieurs in Nederland en de geschiedenis van de TH/TU Delft.

Marjet Brolsma (moderator) is als cultuurhistorica verbonden aan de afdeling Europese studie. Zij is gespecillacieerd in culturele bewegingen in het interbellum van de twintigste eeuw.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
15 12 25
Europe, Accountability & Palestine: a Shift in European Perceptions of International Law Violations in Gaza?

As Israel’s war on Gaza has resulted in mass killing, displacement, and the destruction of nearly every aspect of civilian life, European states face urgent questions about their complicity and responsibilities under international and European law. This roundtable examines Europe’s role and responsibility, and the legal and civic mobilisation emerging in response to the genocide in Gaza.

Datum
Maandag 15 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
11 12 25
Anne Frank, schrijfster

Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is het meest gelezen Nederlandstalige boek ter wereld. Minder bekend is dat Anne Frank haar dagboek herschreef tot een roman. Hoe ging zij te werk en hoe resulteerde dit in het beroemde dagboek dat de wereld overging? 

Datum
Donderdag 11 dec 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25