Ben van Meerendonk / AHF, collectie IISG, Amsterdam
Communistische gezinnen in naoorlogs Nederland

Mama las Marx

Tijdens de Koude Oorlog was de Nederlandse communistische partij een echte familieaangelegenheid en had, naar Sovjet-voorbeeld, een recept voor alle aspecten van het bestaan. Historicus Elke Weesjes interviewde jarenlang mannen en vrouwen die in naoorlogs Nederland opgroeiden in communistische gezinnen en tekende hun verhalen op in haar nieuwe boek Mama las Marx. Vanavond gaat ze over haar bevindingen in gesprek met Jos van Dijk, Marisca Milikowski en Hannah van Binsbergen.

Voor haar nieuwe boek Mama las Marx. Communistische gezinnen in naoorlogs Nederland sprak historicus Elke Weesjes jarenlang met mensen wier leven werd gevormd door de communistische levensbeschouwing en de discriminatie die communisten ten deel viel. Weesjes schrijft over hun positie op school, in de wijk en in heel het land, en heeft ook oog voor onderwerpen als opvoeding, seksuele voorlichting en de positie van de vrouw. Want hoe ‘anders’ de communisten toen ook waren, in sommige opzichten liepen zij voor. Links zijn werd op den duur zelfs ‘hip’, terwijl er van het communisme zelf steeds minder overbleef. En de kinderen? Die brachten het idealisme van hun ouders vaak op een heel eigen manier in de praktijk. Vanavond bespreekt Elke Weesjes de thematiek van Mama las Marx met Jos van Dijk, Marisca Milikowski en Hannah van Binsbergen.

Over de sprekers

Elke Weesjes is gespecialiseerd in de geschiedenis van radicale bewegingen en werkt aan de City University of New York. In 2021 verscheen haar boek Growing Up Communist in the Netherlands and Britain bij Amsterdam University Press.

Jos van Dijk is socioloog en bestuurslid van de Stichting tot Beheer van de Archieven van de CPN. Hij publiceerde onlangs De BVD in de politiek. De bestrijding van het communisme door de Nederlandse geheime dienst en in 2016 Ondanks hun dappere rol in het verzet. Het isolement van Nederlandse communisten in de Koude Oorlog.

Marisca Milikowski is auteur en psycholoog. Zij is de dochter van Marcus Bakker, jarenlang de fractieleider in de Tweede Kamer van de Communistische Partij van Nederland.

Hannah van Binsbergen is een Nederlandse auteur en dichter. In 2020 verscheen haar debuutroman Harpie. Momenteel is zij de hoofdredacteur van Jacobin – Nederland.

Annelies van der Meij (moderator) is acquirerend redacteur bij Mazirel Pers. Ze studeerde genderstudies en filosofie, en schrijft af en toe voor o.a. de Nederlandse Boekengids.
Gerelateerde programma’s
05 10 23
SPUI25-lezing door Connie Palmen
‘Oude hoerenpetticoats’

Wat is echt en wat is dat niet in de wereld van de schrijver, van de kunstenaar? Hoe dreigt zij al scheppende haar als ‘echt’ ervaren zelf te verloochenen? Voor de SPUI25-lezing van 2023 verkent Connie Palmen het imago en de roem, de zelfhaat en zelfverwerkelijking. Memorerend aan een gedicht van Sylvia Plath, neemt Palmen in haar nieuwe bundel Voornamelijk vrouwen het weggooien van de door Plath zogenoemde ‘oude hoerenpetticoats’ als beeld voor het weggooien van een deel van haarzelf dat de dichter was gaan haten: de gehoorzame jonge vrouw die haar schrijversziel verloochent om in de smaak te vallen bij anderen.

Datum
Donderdag 5 okt 2023 20:00 uur
Locatie
Aula
20 09 23
Bij de vertaling van het teruggevonden Guerre
Waarom nog – of juist nu – Céline lezen?

Op 4 augustus 2021 werd bekend dat er vier tot dan toe onbekende manuscripten van Louis-Ferdinand Céline waren teruggevonden. Komende jaren verschijnen alle vier in vertaling. Bij de verschijning van het eerste werk, Oorlog, gaat vertaler Rokus Hofstede met criticus Arnold Heumakers in gesprek over het belang van de omstreden schrijver Céline. Zij onderzoeken onder leiding van moderator Margot Dijkgraaf zijn antisemitisme, zijn relatie tot oorlog, zijn mensbeeld en literatuuropvatting, en waarom we nu nog – of juist nu – Céline zouden moeten lezen.

Datum
Woensdag 20 sep 2023 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 23
Feestelijke presentatie biografie en verzameld werk van Gerrit Kouwenaar
neem bijvoorbeeld een gedicht

De biografie van Gerrit Kouwenaar is het verhaal van een levenslang streven naar het volmaakte gedicht, ‘een ding van taal’ waarin uiteindelijk het hele bestaan zit samengebald. In men moet tekende Arjen Fortuin dit levensverhaal op. Vanavond vieren we deze nieuwe biografie over de grand old man van de Nederlandse poëzie alsook de verschijning van de Verzamelde gedichten, samengesteld door Kouwenaars laatste redacteur Mirjam van Hengel. Met voordrachten van dichters Iduna Paalman en Anna Enquist en moderatie door Dieuwertje Mertens.

Datum
Maandag 4 sep 2023 20:00 uur
Locatie
Vondelkerk