Over de opera Der Rosenkavalier

Heimwee naar de pruikentijd

Der Rosenkavalier vertelt een frivool liefdesverhaal – tegen de achtergrond van een teloorgaande aristocratie. Cultuurhistoriscus Joep Leerssen legt de spanningen bloot van deze opera vol weemoed naar een verloren wereld.

Nergens is de belle époque zo voornaam en elegant weggekwijnd als in het Wenen van de eeuwwisseling. Onder de oude keizer-weduwnaar Franz Joseph biedt men het hoofd aan de twintigste eeuw. Freud en Jugendstil, Klimt en Wittgenstein hangen in de lucht, maar de metrostations en het nieuwe Konzerthaus zijn barok van stijl.

Die heimwee naar de pruikentijd speelt ook in Hugo von Hofmannsthals Rosenkavalier, op muziek gezet door Richard Strauss in 1907. Het is een anti-Fledermaus, een frivole liefdesintrige – maar in het besef dat de luchthartige adel zijn beste tijd heeft gehad. Cultuurhistoricus Joep Leerssen verkent met u dit achterhoedegevecht van de romantiek.

Let op: Locatie: Odeonzaal, Nationale Opera & Ballet.

Reserveer hier je ticket.

Over de sprekers

Joep Leerssen is literatuurhistoricus en emeritus hoogleraar Europese Studies aan de UvA. Hij is een internationaal erkende autoriteit op het gebied van nationale identiteitsvorming en Spinoza-laureaat. Leerssen is de auteur van onder meer National Thought in Europe (3e ed. 2018) en De Bronnen van het Vaderland (3e ed. 2015) en hoofdredacteur van de Encyclopedia of Romantic Nationalism in Europe (2e ed. 2022).

Diederik Burgersdijk is moderator bij SPUI25. Hij doceert Latijn en Oude Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Hij is als gastonderzoeker verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, en aan het Radboud Institute for Culture and History (RICH) te Nijmegen. Bij Athenaeum, Polak & Van Gennep verschenen zijn boeken De Macht van de Traditie. Het keizerschap van Augustus en Constantijn (2016) en De Sluipwesp en de Leliën. Geloof en ongeloof in de klassieken (2018) en Gymnasium. Geschiedenis van een eliteschool (2022). In 2020 verscheen zijn eerste vertaling vanuit het Latijn, in samenwerking met Peter Burgersdijk en Richard Haasen: Cornelius Nepos. Macht en moraal, nagelaten werk.

Over deze programmareeks
Gerelateerde programma’s
05 12 22
Over de culturele achtergrond van de opera Turandot van Puccini
Italiaanse liefde en Oriëntaals despotisme

Puccini’s onvoltooide opera Turandot speelt zich af in een mythisch China. Maar hoe Chinees is deze opera werkelijk? En uit welke bronnen putten Puccini en zijn librettisten? Cultuurhistoricus Joep Leerssen verkent de Perzische en Centraal-Aziatische wortels én de Europese vertakkingen van het Turandot-verhaal. Moderatie: Diederik Burgersdijk.

Datum
Maandag 5 dec 2022 20:00 uur
Locatie
Nationale Opera & Ballet, Odeonzaal
24 10 22
Over sprookjes in de opera en het ballet
Toverkunst

Wat drijft serieuze kunstenaars ertoe om sprookjes op het toneel te zetten? En waarom is de toverkracht van die volksverhalen ook in onze tijd nog niet uitgewerkt? Een lezing van cultuurhistoricus Joep Leerssen over de achtergronden en aantrekkingskracht van sprookjes in de opera en het ballet. Inleiding en moderatie: Diederik Burgersdijk.

Datum
Maandag 24 okt 2022 20:00 uur
Locatie
Nationale Opera & Ballet
03 02 20
Verdi en het nationalisme

Wil ‘Nabucco’ een bijbels verhaal vertellen of geeft de opera vooral uiting aan negentiende-eeuwse nationalistische sentimenten? In dit programma buigen classicus Diederik Burgersdijk en hoogleraar Europese Studies Joep Leerssen zich over deze vraag.

Datum
Maandag 3 feb 2020 20:00 uur
Locatie
Nationale Opera & Ballet, Odeonzaal