Een vergeten (kunst)geschiedenis met Volendam als stralend middelpunt

De ontdekking van Holland

Rond 1900 was Volendam een bruisende, internationale kunstenaarskolonie. Jan Brokken wekt deze onderbelichte episode uit de Nederlandse (kunst)geschiedenis in zijn nieuwe boek De ontdekking van Holland tot leven.

Achter de eenvoudige witte vitrages van het Volendamse Hotel Spaander ligt de kiem van een cruciale periode in de Nederlandse kunstgeschiedenis. De gastvrijheid van uitbaters Leendert en Aaltje Spaander, de levendige avonden en de ateliers op de begane grond bleken vanaf 1881 een magneet voor groten getale kunstenaars. Uit de hele wereld kwamen ze naar Volendam: ruim 1400 schilders, onder wie zo’n 200 vrouwen.

Wat ze aan de Zuiderzee ontdekten waren de typisch Hollandse luchten en het destijds al beroemde Hollandse licht, maar ook verdraagzaamheid en openheid. Toch bleef Spaander als kunstenaarskolonie relatief onbekend, ondanks grote namen als Pierre-Auguste Renoir, de componisten Grieg en Ravel en schrijver Marcel Proust.

Tijdens deze boekpresentatie van De ontdekking van Holland gaat Jan Brokken met redacteur Barend van der Have in gesprek over deze bijzonder vruchtbare artistieke periode in de Hollandse geschiedenis. Uitgever non-fictie Marcella van der Kruk verzorgt de inleiding.

Over de sprekers

Jan Brokken is schrijver van romans, reisverhalen en literaire non-fictie. Ook internationaal verwierf hij faam, met onder meer De blinde passagiers, Mijn kleine waanzin, Baltische zielen, In het huis van de dichter, De vergelding, De kozakkentuin, De rechtvaardigen, Stedevaart en De tuinen van Buitenzorg. Zijn werk is in 24 talen vertaald, onder meer in het Engels, Frans, Duits, Italiaans, Russisch, Chinees, Tsjechisch, Portugees en Spaans. In 2023 werd hem de Gouden Ganzenveer uitgereikt, voor zijn grote bijdrage aan het geschreven woord in de Nederlandse taal.

Barend van der Have is redacteur non fictie bij Atlas Contact. Hij studeerde geschiedenis in Groningen. Als redacteur houdt hij zich bezig met geschiedenis, politiek en cultuur.

Marcella van der Kruk studeerde Culturele Antropologie en Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Sinds 2015 werkt ze bij uitgeverij Atlas Contact, eerst als redacteur en nu als uitgever non-fictie.

Gerelateerde programma’s
22 01 26
Een avond met Josephine Quinn

Deze avond ontvangen we de Britse historicus en bestsellerauteur Josephine Quinn. Zij zal spreken over haar nieuwste boek Het Westen, waarin zij het traditionele verhaal over onze westerse beschaving herziet.

Datum
Donderdag 22 jan 2026 20:00 uur
Locatie
Aula
Entree
Toegang vanaf12.50
09 09 25
Book launch Mieke Bal
Moments of Meaning-Making

With Moments of Meaning-Making, cultural theorist, video artist, and writer Mieke Bal has written her 50th book. This remarkable work, published by Valiz, is both her most personal and her most associative – an ABC of concepts, memories, and reflections shaped by a life of teaching, writing, making, and thinking.

Datum
Dinsdag 9 sep 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25
25 06 25
Op zoek naar woorden in de psychiatrie
Taal grijpt altijd in

De taal die we gebruiken beïnvloedt ons begrip van psychisch lijden. In het pas verschenen Taal grijpt altijd in belicht Bram de Ridder, psychiater en schrijver, de risico’s van stoornistaal en stoornisdenken voor de samenleving en zoekt hij naar een andere benadering: naar taal die ruimte schept en openstaat voor het ongekende. Vanavond gaat hij onder leiding van Robin Goudsmit in gesprek met Sanneke de Haan en Arthur Eaton. De ideeën worden omlijst door muziek van Margot Stam en poëzie van Yasmin Namavar.

Dit programma is volgeboekt, kijk mee met de livestream. 

Datum
Woensdag 25 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25