Anthony Oberman, De schilder in zijn atelier, 1820. Rijksmuseum
© Anthony Oberman, De schilder in zijn atelier, 1820. Rijksmuseum
Jenny Reynaerts

De elfde Jacob van Lennep-lezing

De Jacob van Lennep-lezing keert jaarlijks terug in de eerste week van oktober en beoogt de Nederlandse literatuur en cultuur van de negentiende eeuw onder de publieke aandacht te brengen. Dit jaar onderzoekt Jenny Reynaerts de negatieve stereotypering van de negentiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst.

Bij de ingang van de zaal word je gevraagd om je coronatoegangsbewijs te tonen.

Dit programma is ook online bij te wonen. 

In een vroege kunstkritiek in De Naprater uit 1826 en toegeschreven aan redacteur Jacob van Lennep, klaagde deze de Nederlandse kunst en kunstkritiek aan om haar conservatisme en commerciële insteek: ‘De heerschende geest alhier brengt teveel mede om aan het oude gehecht te blijven, al wat naar Rembrand zweemd word blindelings met enthousiasme ontvangen en met goud betaald.’ Deze negatieve reputatie is de negentiende-eeuwse Nederlandse schilderkunst lang blijven aankleven.

Juist dit stereotiepe beeld was de aanleiding voor Jenny Reynaerts om een nieuw overzichtsboek te schrijven, waarin de schilderkunst uit die tijd met frisse blik wordt bekeken en in een veelal internationale context geplaatst. In haar lezing zal Reynaerts uit de doeken doen met welke keuzes zij zich geconfronteerd zag bij het schrijven van Spiegel van de werkelijkheid, en of haar aanpak heeft geleid tot aanpassing van de oude kritiek. Dat zal zij onder meer doen aan de hand van twee tentoonstellingen naar aanleiding van het boek, Spiegel van de ziel (Singer Laren 2020) en Wanderlust (Dordrechts Museum 2022).

Over de sprekers

Jenny Reynaerts is senior conservator schilderijen van het Rijksmuseum en auteur van Spiegel van de werkelijkheid. 19de-eeuwse schilderkunst in Nederland (Mercatorfonds/Rijksmuseum 2019).

Lotte Jensen is hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze is voorzitter van de Werkgroep De Moderne Tijd en publiceert over Nederlandse identiteitsvorming, literatuur en geschiedenis. Recent publiceerde ze als co-redacteur Napoleons nalatenschap. Sporen in de Nederlandse samenleving en De grote en vreeselike vloed. De Sint-Elisabethsvloed 1421-2021.

Jan Rock (moderator) is universitair docent Nederlandse letterkunde bij de Universiteit van Amsterdam.

Over deze programmareeks
Gerelateerde programma’s
13 06 24
‘Sta op en herinner jezelf’
Het vrouwelijke personage als mens

In Moeders.Heiligen, de debuutroman van Dieuwertje Mertens, maken we kennis met vijf vrouwen die elk op eigen wijze geklonken zijn aan mythes en moederschap. Kunnen zij  ontsnappen aan de verhalen die hen hebben gevormd? Wat vertellen Mercedes, Maria, Marian, Clémence en Graziella ons over ‘het vrouwelijke personage’ anno 2024? Hoe is het met haar vrijheid gesteld? Joyce Roodnat, Marja Pruis en Dieuwertje Mertens gaan in gesprek.

Datum
Donderdag 13 jun 2024 17:00 uur
Locatie
SPUI25
31 01 24
Economische collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog: een onverwerkt verleden?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde het handelsleven op grote schaal. Bleef de economisch-pragmatische ‘Nederlandse’ koopman niet te veel op een voetstuk staan na de oorlog Journalist Arjen van Veelen, econoom Ariëtte Dekker en historicus Merel Leeman onderzoeken deze afgeblazen berechting van het economische leven naar aanleiding van haar onlangs gepubliceerde boek De Keien. Rotterdamse studenten tussen handel en verzet, 1940-1945.

Datum
Woensdag 31 jan 2024 20:00 uur
Locatie
SPUI25
10 01 24
On Display: Instagram, the Self, and the City

Two billion global Instagram users, yet minimal social science research. Beyond its perceived superficiality, Instagram’s self-presentation raises profound questions: Who are we? What do we want to show of ourselves? What do we aspire to be? Justus Uitermark and John Boy present On Display: Instagram, the Self, and the City. The book launch features a talk with Princeton’s ‘sociologist of technology’ Zeynep Tufekci.

Datum
Woensdag 10 jan 2024 14:30 uur
Locatie
SPUI25