Journalistiek onder de loep

Autoriteit en activisme

In het publieke debat wordt neutraliteit steeds vaker als een illusie beschouwd, uiteraard met gevolgen voor de journalist. Welke rol spelen transparantie en privilege in opvattingen over journalistiek? Sommige journalisten zijn expliciet over hun activisme en menen dat het naast hun professionele praktijk kan bestaan. Ook zijn er activisten die een podium krijgen als columnist en journalist zonder dit als hun voornaamste bezigheid te zien. Hoe verhoudt de journalistiek zich tot autoriteit en activisme?

Is de journalist onderdeel van het publieke debat of eerder een objectieve waarnemer? Het is niet altijd duidelijk waar de grens ligt tussen transparant reflecteren en ideologisch betogen. De rol van de journalist ligt onder vuur, zowel binnen de eigen beroepsgroep als in het publieke debat. Wat is daarvan de impact op journalisten zelf? Tijdens dit programma slaan NIAS en het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten de handen ineen voor een talkshow waarin journalisten, columnisten en activisten verschillende standpunten rondom autoriteit verkennen.

Over de sprekers

Yvonne Zonderop is journalist en auteur. Ze is al jaren actief in de journalistiek en werkte onder meer voor Het Vrije Volk en de Volkskrant. Momenteel werkt ze bij De Groene Amsterdammer, waar ze schrijft over diverse maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast is ze betrokken bestuurder en is zij lid van de Raad van Toezicht van o.a. Omroep Human, Stichting Democratie en Media en instituut Clingendael. Meer: https://yvonnezonderop.nl/over-yvonne/

Sander Heijne is onderzoeksjournalist en historicus. Hij werkte jaren op de economieredactie van de Volkskrant en schreef daarna voor De Correspondent over marktwerking in de publieke sector. Daarover schreef hij Er zijn nog 17 miljoen wachtenden voor u (2017) en samen met Hendrik Noten het boek Fantoomgroei (2020). In 2011 werd Heijne genomineerd voor de belangrijkste Nederlandse journalistieke onderzoeksprijs De Loep.

Fleur van der Bij is journaliste, historica en schrijfster. Momenteel werkt ze als journalist-in-residence aan een boek over postercollectief Loesje en creatief activisme. Eerder schreef zij De Nijl in mij. Een ontdekkingsreis naar het hart van de waanzin (2018) en Verkeersslachtoffer 22/10 (2019).

Henk Blanken schreef voor de Volkskrant, De Groene Amsterdammer en The Guardian. Voor zijn journalistieke werk kreeg hij een Tegel, een Gouden Pennetje en een EU Health Prize for Journalists. Hij heeft parkinson en daardoor een grote kans op dementie. Voor De Correspondent onderzoekt hij hoe om te gaan met aftakeling en de dood.

Zará Kars (moderator) is publiekshistoricus en programmamaker bij het Netherlands Institute for Advanced Study.

Gerelateerde programma’s
02 02 26
How the Human Voice has Shaped History
From Breath to Body Politics

Why do we like listening to some people more than others? In a world suffused by speech – of politicians, influencers, salespeople and pundits alike – that question seems more relevant than ever. Join us for a panel conversation on how the power of a ‘good voice’ has been shaped and re-shaped in the last two centuries.

Datum
Maandag 2 feb 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
11 09 25
Een fotografisch project over schaamte, identiteit en herinnering
Es gibt keine Sahne es gibt Krieg

In haar nieuwe project onderzoekt fotograaf Annaleen Louwes de erfenis van haar Duitse moeder, gevormd door de nasleep van de Tweede Wereldoorlog. Via beeld, audio en archiefmateriaal vervaagt de grens tussen herinnering en werkelijkheid. Hoe werkt collectieve schaamte door in een volgende generatie? Tijdens dit programma wordt die vraag in verschillende gesproken en muzikale bijdragen verder verkend.  

*Dit programma is volgeboekt, je kunt online meekijken met de livestream*

Datum
Donderdag 11 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
26 06 25
Naar een nieuw publiek debat
Stijl als antwoord (uitgesteld)

Het publieke debat is compleet stijlloos geworden, stelt Jonasz Dekkers in zijn nieuwe boek. Hij laat zien dat stijl, hoewel ogenschijnlijk ongrijpbaar, een diepgaand filosofisch concept is dat een cruciale rol speelt in iedere samenleving. Het is de lijm tussen vervreemde individuen in een geatomiseerde maatschappij. 

Datum
Donderdag 26 jun 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25