Journalistiek onder de loep

Autoriteit en activisme

In het publieke debat wordt neutraliteit steeds vaker als een illusie beschouwd, uiteraard met gevolgen voor de journalist. Welke rol spelen transparantie en privilege in opvattingen over journalistiek? Sommige journalisten zijn expliciet over hun activisme en menen dat het naast hun professionele praktijk kan bestaan. Ook zijn er activisten die een podium krijgen als columnist en journalist zonder dit als hun voornaamste bezigheid te zien. Hoe verhoudt de journalistiek zich tot autoriteit en activisme?

Is de journalist onderdeel van het publieke debat of eerder een objectieve waarnemer? Het is niet altijd duidelijk waar de grens ligt tussen transparant reflecteren en ideologisch betogen. De rol van de journalist ligt onder vuur, zowel binnen de eigen beroepsgroep als in het publieke debat. Wat is daarvan de impact op journalisten zelf? Tijdens dit programma slaan NIAS en het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten de handen ineen voor een talkshow waarin journalisten, columnisten en activisten verschillende standpunten rondom autoriteit verkennen.

Over de sprekers

Yvonne Zonderop is journalist en auteur. Ze is al jaren actief in de journalistiek en werkte onder meer voor Het Vrije Volk en de Volkskrant. Momenteel werkt ze bij De Groene Amsterdammer, waar ze schrijft over diverse maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast is ze betrokken bestuurder en is zij lid van de Raad van Toezicht van o.a. Omroep Human, Stichting Democratie en Media en instituut Clingendael. Meer: https://yvonnezonderop.nl/over-yvonne/

Sander Heijne is onderzoeksjournalist en historicus. Hij werkte jaren op de economieredactie van de Volkskrant en schreef daarna voor De Correspondent over marktwerking in de publieke sector. Daarover schreef hij Er zijn nog 17 miljoen wachtenden voor u (2017) en samen met Hendrik Noten het boek Fantoomgroei (2020). In 2011 werd Heijne genomineerd voor de belangrijkste Nederlandse journalistieke onderzoeksprijs De Loep.

Fleur van der Bij is journaliste, historica en schrijfster. Momenteel werkt ze als journalist-in-residence aan een boek over postercollectief Loesje en creatief activisme. Eerder schreef zij De Nijl in mij. Een ontdekkingsreis naar het hart van de waanzin (2018) en Verkeersslachtoffer 22/10 (2019).

Henk Blanken schreef voor de Volkskrant, De Groene Amsterdammer en The Guardian. Voor zijn journalistieke werk kreeg hij een Tegel, een Gouden Pennetje en een EU Health Prize for Journalists. Hij heeft parkinson en daardoor een grote kans op dementie. Voor De Correspondent onderzoekt hij hoe om te gaan met aftakeling en de dood.

Zará Kars (moderator) is publiekshistoricus en programmamaker bij het Netherlands Institute for Advanced Study.

Gerelateerde programma’s
20 01 26
Waar verzet begint

De klimaatramp is de grootste ramp van onze tijd, en van de jaren die voor ons liggen. Dat vraagt om actie. Maar wat voor actie precies? En wat zou ons daartoe kunnen bewegen? Filosoof, schrijver en theatermaker Roel Meijvis stelt dat we te rade kunnen gaan bij existentialisten als Simone De Beauvoir, Albert Camus en Jean-Paul Sartre. 

Datum
Dinsdag 20 jan 2026 20:00 uur
Locatie
SPUI25
04 09 25
Over de aantrekkingskracht van een Europese klassieker
De avonturen van Telemachus

Stendhal bewonderde zijn stijl en James Joyce liet zich erdoor inspireren: De avonturen van Telemachus van Francois Fénelon (1651-1715). In Nederland lijkt dit boek grotendeels in de vergetelheid geraakt, terwijl deze Europese klassieker uit 1699 binnen enkele jaren na verschijning in vele talenedities verscheen. In de achttiende en negentiende eeuw was het – op de Bijbel na – zelfs het vaakst herdrukte boek in Europa. Wat was en is de aantrekkingskracht van dit werk?

Datum
Donderdag 4 sep 2025 20:00 uur
Locatie
SPUI25
24 06 25
De toekomst van gevangenschap

Gevangenisstraf zet mensen buiten de samenleving. In veel gevallen versterkt dit bestaande problemen, zoals kansenongelijkheid, en belemmert het de terugkeer van veroordeelden naar de samenleving. Dat zorgt voor hoge recidivecijfers. In dit programma onderzoeken we de toekomst van gevangenschap.  

Datum
Dinsdag 24 jun 2025 17:00 uur
Locatie
SPUI25