De Socratesbeker 2020

De Socratesbeker is een initiatief van Stichting Maand van de Filosofie en wordt elk jaar uitgereikt. Dit jaar is het thema ‘het uur van de waarheid’. De genomineerden presenteren hun boek en vertellen welke rol waarheid in hun respectievelijke werken speelt. Vervolgens interviewt Marjan Slob de verschillende kanshebbers, waarna de jury, bij monde van voorzitter Bastiaan Rijpkema, bekendmaakt wie in 2019 het beste filosofieboek schreef.

De genomineerden voor de Socratesbeker zijn:

• Thijs Lijster, Kijken, proeven, denken. Essays over kunst, kritiek en filosofie (De Bezige Bij)

• Donald Loose, Over vriendschap. De praktische filosofie van Kant (Vantilt)

• Eva Meijer, De grenzen van mijn taal. Een klein filosofisch onderzoek naar depressie (Cossee)

• Haroon Sheikh, Hydropolitiek. Samenwerking en conflict op zeven zeeën (Boom)

• Peter Venmans, Discretie. Essay over een vergeten deugd (Atlas Contact)

Over de sprekers

Thijs Lijster is universitair docent kunst- en cultuurfilosofie in Groningen. In zijn boek Kijken, proeven, denken laat hij zien hoe kunst en filosofie verbonden zijn. In zijn essays bespreekt hij de filosofische lading van bekende kunstwerken, die hij verbindt met denkers als Michel de Montaigne, Walter Benjamin en Boris Groys. Daarnaast relateert hij deze ook aan uiteenlopende onderwerpen van tijd, zelfhulp, post-truth, financieel kapitalisme en het antropoceen.

Donald Loose is emeritus bijzonder hoogleraar wijsbegeerte (Erasmus Universiteit Rotterdam en Tilburg University). In zijn boek Over vriendschap geeft hij een bredere kijk op Kants ethiek dan de plichtenleer waartoe deze vaak wordt herleid. Hij laat zien dat Kants beschouwingen over vriendschap van blijvend belang zijn voor onze samenleving.

Eva Meijer is filosoof, kunstenaar, singer-songwriter en schrijver. In De grenzen van mijn taal gebruikt Eva Meijer haar eigen ervaringen met depressie om het fenomeen op een filosofische manier te begrijpen. Niet alleen bespreekt ze de strubbelingen van een depressie, ze biedt ook hoop.

Haroon Sheikh studeerde bestuurskunde, politicologie en filosofie in Leiden en Oxford. Hij is gepromoveerd aan de VU op een onderzoek naar de invloed van tradities op moderne samenlevingen. Door historische patronen bloot te leggen, werpt Sheikh in Hydropolitiek vanuit politiek, economisch en filosofisch perspectief licht op de nieuwe verbindingen én de scheidslijnen op het water.

Peter Venmans is een Vlaamse filosoof en hispanist. Discretie is een prikkelend filosofisch essay over de waarde van discretie. Door te onderzoeken wat discretie betekent in ons dagelijks leven, betoogt hij dat zij een deugd is die verloren lijkt te gaan, maar waar we meer dan ooit behoefte aan hebben.

Marjan Slob (moderator) is essayist en filosoof. Ze werkt onder meer voor het Rathenau Instituut en recenseert non-fictie voor de Volkskrant. In 2017 won zij de Socratesbeker met haar boek Hersenbeest.