Van valorisatie tot dekolonisatie

Van wie is kennis?

De moderne universiteit: de plaats waar onafhankelijk onderzoek bloeit. Of is het een plek waar onderzoekers door hoepels van valorisatie springen, waar ‘wie betaalt, bepaalt’, en van waaruit kennis niet vanzelfsprekend de buitenwereld bereikt? SPUI25 onderzoekt de ivoren toren van de wetenschap en stelt de vraag van wie academische kennis is en zou moeten zijn.

Rik Peels buigt zich over dat veelgehoorde concept, ‘valorisatie’, en hoe het zich verhoudt tot de doelen van de universiteit. Welk onderzoek zou de universiteit moeten stimuleren, hoe direct moet het maatschappelijk nut van academisch onderzoek zijn? Kan ‘onderzoek om het onderzoek’ nog legitiem zijn als het (deels) gefinancierd wordt door publiek geld?

Tijden van krapte vergen onconventionele oplossingen. Toen Sanne Frequin een 3D-scan van een van de grafmonumenten uit haar promotieonderzoek niet gefinancierd kreeg uit reguliere middelen, besloot ze het anders aan te pakken. Via het crowdfundingsplatform Voordekunst kreeg zij het benodigde bedrag in een mum van tijd bij elkaar. Wat zijn de (onverwachte) voor- en nadelen van het gebruik van crowdfunding voor financiering van onderzoek? Is crowdfunding een vorm van valorisatie? En moeten wetenschappers vaker op deze wijze hun onderzoek financieren, of ligt hier primair een taak voor de universiteit?

En wat betekent kennis, als aan de universiteit witte en westerse perspectieven al honderden jaren domineren? Aan sommige kennis, die nota bene voorhanden is, wordt weinig aandacht besteed. Toen Zawdie Sandvliet aan de Universiteit van Amsterdam sociologie studeerde, vielen hem de grenzen van en gaten in het curriculum op. Wat als kennis verschillende perspectieven uitsluit? Wat betekent het om kennis te dekoloniseren?

Over de sprekers

Rik Peels is universitair docent bij de Afdeling Filosofie van de Vrije Universiteit Amsterdam en voorzitter van de Amsterdam Young Academy. Hij doet onderzoek naar de ethics of belief, onwetendheid, de grenzen van wetenschap, replicatie en de epistemische verantwoordelijkheden van de universiteit. Hij schreef onder meer Responsible Belief: A Theory in Ethics and Epistemology. Ook publiceerde hij meer dan vijftig artikelen in wetenschappelijke tijdschriften als Nature en schrijft regelmatig boeken voor een groter publiek, zoals Voor iedereen een krans? Over de grenzen van de Nederlandse dodenherdenking.

Sanne Frequin is als promovendus verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Zij onderzoekt de grafmonumenten van Jan II van Avesnes, graaf van Henegouwen en Holland (d. 1304) en zijn familieleden. Daarnaast is zij werkzaam als docent aan de Universiteit Leiden. Sanne is regelmatig te gast op de landelijke radio en tv om te praten over actuele middeleeuwse toestanden.

Zawdie Sandvliet is oprichter en docent van het vak Afro-Nederlandse studies aan de Universiteit van Amsterdam. Hij studeerde African American Studies aan Boston University, wat hem inspireerde een soortgelijke studie op te zetten voor de Nederlandse context. Ook werkt hij als docent maatschappijleer op het Ingenieur Lelylyceum in Amsterdam Zuidoost.

Moderator: Jetske Brouwer